Otizm Nedir?
Otizm spektrum bozukluğu (OSB), ya da bilinen kısa ismiyle otizm, bir kişinin beyninin gelişiminde başkalarını nasıl algıladığını ve başka kişiler ile nasıl sosyalleştiğini etkileyen, bu nedenle de sosyal etkileşim ve iletişimde sorunlara neden olan nörogelişimsel bir farklılıktır. Otizm spektrum bozukluğu içinde kullanılan “spektrum” kelimesi, geniş bir yelpaze üzerine yayılmış semptomları ve semptomların derecesini ifade etmektedir.
Otizm çocukluk döneminin başında gelişim göstermektedir.Otizm sonucunda birey toplum içinde, sosyal hayatta, okulda, ya da çalışma hayatında sorunlarla karşılaşabilmektedir. Doğumdan sonraki ilk yıllar içerisinde otizm belirtileri ortaya çıkmaktadır.
Otizm spektrum Bozukluğundaki Çocuklarda Dil ve Konuşma Alanında Gözlemlenen Sorunlar Nelerdir?
Sözel dil ve sözel olmayan iletişim becerilerinde gözlemlenen gerilik, konuşmanın hiç ortaya çıkmaması yada yaşıtlarının seviyesinde olmaması,
Öğrenilen dil ve konuşma becerilerinde gerileme ,(örneğin daha önceden konuşarak isteklerini belirten bir çocuğun bundan vazgeçmesi durumu)
Çocuğun kendisinden ismiyle bahsetmesi durumu,(“Ben aldım” yerine “Ali aldı.”)
“Ben”, “sen” gibi kişi zamirlerini ve bunlarla ilgili ekleri karıştırma (“kalemimi ver” yerine “kalemini ver”)
Ekolalik (konuşmanın tekrarlanması) konuşma,
Başkalarının bakış açılarıyla anlayamama,
Söylenenle uygun olmayan ses tonu ya da yüz ifadesi kullanma,
Kelimeleri bağlama uygun kullanmada güçlük,
Dil bilgisel güçlükler,
Pragmatik bozukluk, (konuşma ve beden dilini sosyal kuralları çerçevesinde kullanmada yaşanılan güçlük)
Otizmde Ne Zaman Dil ve Konuşma Terapisine Başvurulmalıdır?
Otizmli çocuklarda dil ve konuşmaya yönelik problemlere ek olarak dikkat dağınıklığı, aşırı hareketlilik, stereotipik (tekrarlayıcı) hareketler, göz kontağı kurmada güçlük ve komutları takip etmekte zorlanmada eşlik edebilmektedir. Böyle durumlarda erken çocukluk döneminde bireysel ihtiyaçlara yönelik özel eğitim, ergoterapi,fizyoterapi ve konuşma terapisi önerilebilmektedir.
Otizmde Dil ve Konuşma Terapisinde Neler Yapılır?
Otizmli bireylerde dil ve konuşma terapisi göz kontağı, jest ve mimiklerin kullanımı, sohbet başlatma ve sohbet sürdürme oluşturma becerisi kazandırılmaktadır. Dil ve konuşma terapisi ile birlikte otizmli çocuklar daha uzun ve işlevsel cümleler kurabilmektedir. Çocuğun çıkartmakta zorlandığı seslerde üzerinde çalışılır, daha uzun ve kompleks cümleler kurması sağlanarak kelime dağarcığı geliştirilmektedir. Algısal farklılıklar sebebiyle otizmli çocuklarda yaşıtlarına göre konuşma becerilerinde gerilik ve yaşıtlarını yakalayamama durumu görülebilmektedir. Dil ve konuşma terapileri çocuğun dil, okuma, iletişim ve sosyal becerilerini geliştirmeye yönelik çalışmaları içermektedir.
