Geli\u015fimsel Dil Bozuklu\u011fu, alan yaz\u0131nda \u00d6zg\u00fcl Dil Bozuklu\u011fu olarak da tan\u0131mlanabilmektedir. Di\u011fer biyomedikal ko\u015fullarla a\u00e7\u0131klanamayan ve \u2018dili \u00f6\u011frenme ya da kullanma\u2019 alanlar\u0131nda ortaya \u00e7\u0131kan problemlerle karakterize bir konu\u015fma bozuklu\u011fudur.\u00c7ocuklarda otizm spektrum bozuklu\u011fu, i\u015fitme kayb\u0131 vb. gibi geli\u015fimsel bir bozukluk olmamas\u0131na ra\u011fmen dil becerilerinde g\u00f6r\u00fclen konu\u015fma bozuklu\u011fudur. Bilinen hi\u00e7bir neden yokken dil geli\u015fimi gecikmeli seyretmektedir. Dil, insan ileti\u015fiminin temelini olu\u015fturmaktad\u0131r. \u0130leti\u015fim kurmak i\u00e7in s\u00f6yleneni anlama ya da s\u00f6ylemek istediklerimizi bir kal\u0131ba sokarak aktarmaya ihtiya\u00e7 duymaktay\u0131z.Geli\u015fimsel Dil Bozuklu\u011funda ise dili anlama ve ifade etmede \u00e7ocuklar\u0131n kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 g\u00fc\u00e7l\u00fcklerle \u015fekillenen ve daha \u00f6ncesinde ya\u015fanan bir \u2018Gecikmi\u015f Konu\u015fma\u2019 durumundan sonra beklenen s\u0131\u00e7ramay\u0131 ya\u015fay\u0131p akranlar\u0131na yeti\u015femeyen \u00e7ocuklarda g\u00f6zlemlenen bir bozukluk geli\u015fimsel dil bozuklu\u011fu olarak adland\u0131r\u0131lmaktad\u0131r. Ya\u015fan\u0131lan konu\u015fma bozuklu\u011fun fark edilmesi san\u0131ld\u0131\u011f\u0131ndan daha zor bir s\u00fcre\u00e7 olabilmektedir.<\/p>\n\n\n\n
Geli\u015fimsel Dil bozuklu\u011funun nedeni hen\u00fcz bilinmemektedir fakat bilimsel ara\u015ft\u0131rmalar genetik \u00f6yk\u00fc ile ili\u015fkili oldu\u011funu g\u00f6stermektedir. Geli\u015fimsel dil bozuklu\u011fu g\u00f6r\u00fclen \u00e7ocuklar\u0131n dil ve konu\u015fmada g\u00fc\u00e7l\u00fck ve gecikmeler ya\u015fayan ebeveyn ve\/veya karde\u015flerinin olma ihtimali \u00e7ok y\u00fcksektir. Bilinen bir di\u011fer durum da bu \u00e7ocuklar\u0131n s\u0131kl\u0131kla \u2018gecikmi\u015f konu\u015fma\u2019 \u00f6yk\u00fcs\u00fcne sahip \u00e7ocuklar olmalar\u0131d\u0131r. Bilinenin aksine birden fazla dil \u00f6\u011frenmek (bilingualizm) geli\u015fimsel dil bozuklu\u011funa neden olmamaktad\u0131r. Geli\u015fimsel Dil Bozuklu\u011fu hem \u00e7ok dilli \u00e7ocuklar\u0131 hem de tek bir dil konu\u015fan \u00e7ocuklar\u0131 etkileyebilmektedir.<\/p>\n\n\n\n
Geli\u015fimsel Dil Bozuklu\u011funa sahip \u00e7ocuklar \u00f6ncelikli olarak konu\u015fmaya ge\u00e7 ba\u015flamaktad\u0131r. Ancak konu\u015fmaya ge\u00e7 ba\u015flayan her \u00e7ocuk geli\u015fimsel dil bozuklu\u011funa sahip de\u011fildir. Ge\u00e7 konu\u015fan \u00e7ocuklar k\u0131sa s\u00fcrede ya\u015f\u0131tlar\u0131n\u0131 yakalayabilirken geli\u015fimsel dil bozuklu\u011fu olanlarda durum farkl\u0131 seyredebilmektedir. \u00d6ncelikle dili anlamayla ilgili problemler ya\u015fanmaktad\u0131r.Karma\u015f\u0131k c\u00fcmlelerin anla\u015f\u0131lmas\u0131 zor olabilmektedir. Konu\u015fmaya ba\u015flad\u0131ktan sonra s\u00f6zc\u00fck da\u011farc\u0131\u011f\u0131 edinme, dilbilgisi kurallar\u0131n\u0131 \u00f6\u011frenme ve \u00f6\u011frenilen kelimeleri ve dil kurallar\u0131n\u0131 uygun \u015fekilde kullanma ile ilgili sorunlar g\u00f6zlenmektedir.
\u00d6rne\u011fin T\u00fcrk\u00e7e\u2019de neredeyse hatas\u0131z edinilen ekler geli\u015fimsel dil bozuklu\u011funa sahip \u00e7ocuklarda hi\u00e7 edinilmeyebilir ya da yanl\u0131\u015f kullan\u0131labilir. \u00d6rne\u011fin; \u00e7ocuk \u201canne git ev\u201d \u201canne okul git\u201d gibi eksik c\u00fcmleler kurmaktad\u0131r. S\u00f6z dizimlerinde hatalar g\u00f6zlemlenebilir. Konu\u015fmada k\u0131sa c\u00fcmleleri tercih ederler. Fonolojik hatalar g\u00f6r\u00fclebilmektedir. Dilin pragmatik kullan\u0131m\u0131 ile ilgili yani nerede ne s\u00f6ylenmenin uygun olaca\u011f\u0131, uygun kelime se\u00e7imi gibi alanlarda sorunlar g\u00f6zlemlenir. Daha b\u00fcy\u00fck ya\u015fta mecaz anlamlar\u0131n anla\u015f\u0131lmas\u0131nda ciddi zorluklar ya\u015fanmaktad\u0131r.Konu\u015fman\u0131n programlanmas\u0131 bozuk olabilir. Geli\u015fimsel dil bozuklu\u011funda hem dil gecikmeli hem de hatal\u0131 \u015fekilde kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kmaktad\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
Bir ebeveyn ve\/veya \u00f6\u011fretmen, \u00e7ocu\u011fun dil ve konu\u015fma geli\u015fiminin ya\u015f\u0131tlar\u0131n\u0131n gerisinde oldu\u011fundan \u015f\u00fcphelenirse, bir Dil ve Konu\u015fma terapistine y\u00f6nlendime sa\u011flanmal\u0131d\u0131r. \u00c7ocu\u011fun dil becerilerini ayr\u0131nt\u0131l\u0131 olarak de\u011ferlendirebilecek tek meslek grubu \u00fcyesi dil ve konu\u015fma terapistleridir. De\u011ferlendirme t\u00fcr\u00fc \u00e7ocu\u011fun ya\u015f\u0131na ve de\u011ferlendirmeye yol a\u00e7an fakt\u00f6rlere ba\u011fl\u0131d\u0131r. Genel olarak, bir dil konu\u015fma terapisi de\u011ferlendirmesinde: \u00c7ocu\u011fun direkt ve do\u011fal ortamda g\u00f6zlenmektedir.Dil ve konu\u015fma geli\u015fimi ve di\u011fer genel geli\u015fim alanlar\u0131na y\u00f6nelik de\u011ferlendirmeler yap\u0131lmaktad\u0131r. Ebeveynler ve\/veya \u00f6\u011fretmenler ile yap\u0131lan g\u00f6r\u00fc\u015fmeler sonucunda dil geli\u015fimi de\u011ferlendirilmektedir.Standardize edilen testlerle mevcut dil becerilerinin \u00f6l\u00e7\u00fclerek dil konu\u015fma geli\u015fim ya\u015f\u0131 saptanmaktad\u0131r. \u00c7ocu\u011fun \u00f6\u011frenme becerisinin de\u011ferlendirilmektedir.De\u011ferlendirme s\u00fcrecinin ard\u0131ndan dil ve konu\u015fma terapisti \u00e7ocu\u011fun dil becerilerini ayn\u0131 ya\u015fta olmas\u0131 gereken dil becerileriyle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131rmaktad\u0131r.<\/p>\n\n\n\n
Geli\u015fimsel Dil Bozuklu\u011fu i\u00e7in tedavisi dil ve konu\u015fma terapisti taraf\u0131ndan sa\u011flanmaktad\u0131r. Geli\u015fimsel Dil Bozuklu\u011fu olan \u00e7ocuklar\u0131n erken tan\u0131 ve erken m\u00fcdahalesi olduk\u00e7a \u00f6nemlidir. \u00c7ocuklar hangi ya\u015fta terapiye ba\u015flarsa ba\u015flas\u0131n m\u00fcdahaleye yan\u0131t verebilmektedir. M\u00fcdahale \u00e7ocu\u011fun ya\u015f\u0131 ve \u00e7ocu\u011fun ihtiya\u00e7lar\u0131na g\u00f6re de\u011fi\u015fkenlik g\u00f6sterebilmektedir.
Erken m\u00fcdahale \u00e7ocuklar\u0131n; s\u00f6zc\u00fck da\u011farc\u0131\u011f\u0131n\u0131 geni\u015fletip bu s\u00f6zc\u00fckleri do\u011fru ba\u011flamlarda kullanabilmesi, edinemedi\u011fi dilbilgisi kurallar\u0131n\u0131 edinmesi, ve sosyal ileti\u015fimsel becerileri kazanabilmesi s\u00fcre\u00e7lerine y\u00f6nelik olarak \u015fekillenmektedir. Okul \u00e7a\u011f\u0131 \u00e7ocuklar\u0131na y\u00f6nelik yap\u0131lan m\u00fcdahale ise \u00e7ocuklar\u0131n; akademik y\u00f6nergelerin takibi, \u00f6\u011fretmeninin kulland\u0131\u011f\u0131 s\u00f6zc\u00fcklerin anlamlar\u0131n\u0131 kavrayabilme, bilgiyi organize edebilme, konu\u015fma, okuma ve yazma becerilerini geli\u015ftirebilmesi s\u00fcre\u00e7lerini hedefleyen terapi ad\u0131mlar\u0131ndan olu\u015fmaktad\u0131r.<\/p>\n\n\n\n